Đến với đặc sản miền Tây – dâu da

 Lặng lẽ, những chiếc xe ba bánh chở từng chùm dâu xanh, dâu vàng đi trong nắng hè thành phố. Mùa dâu năm nay đến trễ, do đợt hạn vừa qua, quá nhiều hoa trái mùa này, trong khi dâu chỉ là món ăn chơi.

Miền Tây vào mùa dâu chín rộ. Những quả dâu trái tròn (gọi là dâu bòn bon), hay trái dài, có màu da nên có lẽ từ đó có tên là dâu da. Rồi giống mới dâu xanh. Tất cả đều mang hương vị chua chua ngọt ngọt.

Dâu da là đặc sản của mưa miền Tây. Hễ có mưa xuống là trái bắt đầu ngọt dần. Mà không ngọt cũng không được. Người miền Tây cho thuê xe máy tại đà nẵng  giờ trồng cây trái kỹ lắm. Phải giống ngọt dễ ăn, trái tới mùa xum xuê, no tròn, vỏ mỏng, hột nhỏ để dễ thu hút thực khách.

Nhưng vài năm gần đây cũng không mặn mà lắm với cây dâu, lý do bán giá thấp quá. Có khi không đủ công hái. Hôm trước, cô bạn đi Vũng Tàu xách về chùm dâu da xanh tròn ủm, ngọt dịu mà giá chỉ có 15.000 đồng/kg. Cô nói rẻ mà buồn, vì mình được ăn rẻ nhưng thương người trồng quá.

Tháng 6, anh bạn về quê rồi đưa hình lên Facebook. Quê anh ở Cái Mơn, Bến Tre - vùng hoa trái thơm ngon có tiếng. Vườn nhà thuê xe máy tại đà nẵng  có mấy cây dâu già, trái nửa vàng nửa xanh, to tròn, căng mọng. Ngọt ngon như thế nhưng bị bỏ chín rụng đầy cây, rơi đầy đất. Vì giá rẻ quá, mắc công hái.

Anh hơi lo lắng, cái lo của người đã chớm già: “Mấy cây dâu lão ấy vốn có từ thời ông bà. Giờ không ai thèm nên sau này chắc sẽ mai một. Coi như mất thêm một giống cây quý, chính cống Việt Nam”.

Đi siêu thị, tới quầy hoa quả tươi, thấy dâu da nằm cạnh chôm chôm, đồng giá 15.000 đồng/kg. Dĩ nhiên người mua chọn chôm chôm nhiều hơn dâu. Vì chôm chôm ăn ngon hơn và lợi hơn.

Hôm nay đi ngang con đường lớn, thấy xe tải đậu bên hè, treo bảng vải thiều 15.000 - 18.000 1/2 kg. Mận hậu tím đỏ  cho thue xe may da nang cũng xuống giá 10.000 - 12.000 đồng/1/2 kg. Bơ sáp dẻo không thuốc 20.000 - 30.000 đồng/kg. Rồi mây thái, rồi ổi giòn, ổi ruột đỏ...

Lại nhớ về một thời niên thiếu, nghe ba mẹ kể về một vùng trái cây trù phú ven đô - như Búng, Lái Thiêu. Cũng là mùa thi xong, nghỉ hè, nam thanh nữ tú rủ nhau đi chơi Tết Đoan Ngọ, vào vườn ăn một “bụng” trái cây.

Vùng trái cây vẫn còn đó. Nhưng giờ thì trái cây ra ngõ đã gặp, gặp trên các xe di động, ngoài chợ... và cả trên Facebook. Chỉ cần nhấn bàn phím, lát sau đã có người mang tới tận nhà, vậy nên cũng lười đi xa?

Sau nhiều mùa trồng và bán chậm. Người dân cho thuê xe máy ở đà nẵng miền Tây hiện không quá mặn mòi với cây dâu. Dù các giống mới hiện nay rất phong phú với mùi vị chua dịu, ngọt thanh. Trái tới mùa ra đều, sai quả, không kén đất.

Mùa dâu thường kéo dài, loại dâu tròn, vỏ vàng (còn gọi bòn bon) chín sớm nhất, rộ từ tháng 3 đến cuối tháng 4 âm lịch. Dâu các vùng sông nước miền Tây (như Phong Điền, Cần Thơ) chín muộn hơn, tháng 5, tháng 6 âm lịch.

Tại thành phố, dâu bày bán thường là dâu xanh (trái tròn và dài), dâu da (vỏ vàng, trái dài, khi chín hơi ửng hồng). Vị ngọt dịu.

TRÂN DUY